Mam? Ja, Danny, wat is er? Ik zat op de rand van het bed en stop Danny onder. Mam, ik zag vandaag een dood poesje liggen, langs de kant van de straat. Weet je, ik kreeg toen zo’n raar gevoel in mijn buik, wat was dat?
Ik wist natuurlijk al een poos (vooral uit de theorieboekjes over FAS) dat onze kinderen emoties lastig vinden. Ze herkennen emoties bij anderen niet goed en dus ook niet bij zichzelf. Wat is dat, bang, boos, verdrietig, verlegen, blij? Blij, dat gaat nog wel, maar al die andere ingewikkelde emoties, het is niet te snappen voor ze. Danny stond aan het graf van zijn opa geintjes te maken, terwijl iedereen om hem heen heel erg verdrietig was. Natuurlijk had ik hem voorbereid, hem verteld wat er ging gebeuren, hoe hij zich moest gedragen. Maar het duurde allemaal zo lang en er gebeurden vreemde dingen om hem heen, de mensen om hem heen deden anders dan normaal.
Toe hij op 5-jarige leeftijd op het Medisch kinderdagcentrum een sociale vaardigheidstraining kreeg, keek ik eerst vreemd op. Zal dit helpen, leert hij hier echt iets van? We keken samen in de spiegel, toonden elkaar dat we blij of verdrietig waren. We zochten plaatjes uit de krant van boze mensen, vertelden elkaar verhaaltjes over mensen die boos waren of bang. Er ging een wereld voor hem open. En voor mij ook. Ik realiseerde me dat ik alle emoties steeds maar weer moest gaan uitleggen, tot in den treure.
We keken naar de film Nemo. Danny bleef vragen, ik bleef praten. Na afloop van de film was ik schor, ik vond er geen bal aan om zo een film te kijken. Alles uitleggen: Nu is Marlon bang voor de haai, nu is Nemo verdrietig omdat hij zijn vader kwijt is. Oh, zei Danny en hij bleef peinzend kijken en daar was alweer de volgende vraag. Zucht.
Met mijn emoties kan hij ook niet veel. Als hij iets heeft uitgespookt dat echt niet door de beugel kan, en als ik aan het eind van mijn geduld ben gekomen kan ik wel eens uiterst geïrriteerd reageren. Zijn reacties lopen dan uiteen van: Ik wil dood! tot een schouderophalen en weglopen. Natuurlijk weet ik best (uit de boekjes) dat ik neutraal moet reageren maar ik ben ook maar een mens. Uiteindelijk kost dit me trouwens wel veel meer tijd. Bij: Ik wil dood moet ik alle zeilen bijzetten om hem uit te leggen dat dat nu ook weer niet de bedoeling is. De aardappelen die net gaan koken gaan op zacht, en ik ga zitten uitleggen wat er gebeurd is en wat daarvan de consequenties zijn. Dat niet hij maar zijn gedrag verkeerd was. Bij het schouderophalen en weglopen moet ik mijn uiterste best doen om niet nog bozer te worden. Ik tel tot 10 en dan gaan weer de aardappels op zacht en volgt de preek. We eten vaak wat later……….
